Minette Brink
Trots
TROTS is niemand se speelmaat nie. Met baie teer herinneringe blaai ek die ander aand deur foto’s van my oorlede ouma. En ek begin lag, oor dié ouma, koningin van Trots. In Boeretaal sal ʼn mens dit seker as plein hardkoppigheid beskryf, maar dis juis wat haar uniek en so ongelooflik spesiaal gemaak het.
Ouma was die grootste dame wat ek ooit geken het. Al het sy dit gereeld te ver gevoer, tot groot (verskuilde) vermaak van die familie. Soos die keer wat sy vir ons uit Johannesburg kom kuier het en ons afgepiekel het Swakop toe. Met die uittog na die eerste strandpiekniek, is ons redelik verstom toe Ouma van kop tot tone gedress, sykouse en Bally-skoene inkluis, haar in die kar sitmaak. Ek is die taktlose een in die familie en vra toe nou maar die vraag wat op almal se lippe brand. “Oums, ons gaan strand toe. Oums kan mos nie met daai mooi klere gaan nie?” Sy gee ʼn ligte, dog uiters vroulike snorkie en druk haar reeds perfek gedoende hare reg. “Gmf, dink jy ek weet dit nie.” En dan met ʼn diep sug,”ek is immers ʼn gas in hierdie dorp. Mens moet betaamlik lyk. Mens weet nooit wie jy kan teëkom nie.” Ons is toe see toe. Ons het niemand teëgekom nie. Maar Ouma was in haar element op haar reuse strandhanddoek en dis al wat tel. Bally-skoenhakke pikant in die sand geanker.
Die ander saak van trots was die weiering om ʼn gehoorstuk te dra. Nie dat sy aan ʼn erge graad van hardhorendheid gelei het nie, maar dit kon dalk vir minder verwarring gesorg het. Sy en ma gaan koop eendag rokke en die verkoopsman staan nader. “May I be of assistance,” vra hy baie beleefd. “SISTERS? Nooooo, mother and daughter,” lag Ouma hoogs gevlei terwyl sy deur die winkel wegwals.
Een aand bespreek stiefpa sy reisreëlings met ma. Hy was oppad Rundu toe en sê hy gaan sommer vir Perd (een van laatlamboet se byname) saamvat.
“TE PERD,” stik Ouma in haar tee. “Gaan julle nie moeg raak nie?” En die kommer oor die enigste kleinseun keep twee nuwe plooie om haar mond.
Ouma was gek oor televisiekyk, maar soms sou dié tegnologiese wonder vir haar net een te veel wees.
Gillette se World Sport Special het haar tot raserny gedryf. Aan die begin en einde van die program is daar die standaard skote van tollende motorfietse, vallende bergklimmers, ruiters wat van perde aftuimel en so aan voort. “O lot!” Die geskokte gilletjie sou aand na aand deur die huis weergalm. Oor dieselfde ding wat sy die afgelope week na kyk en elke keer oor skrik. Dan moet ons mooi verduidelik dat niemand seergekry het nie en dat dit heruitsendings is, maar nee. So ‘o lot’ ons die hele vakansie deur.
Verwarrende kuisheid het ook ʼn groot rol gespeel. Sou ons videos kyk en daar’s ʼn vrytoneel (nee, niks onder die belt nie, ons is ordentlike mense) dan sou sy heel geskok haar hand oor haar oë drapeer en so tussen die vingers deur loer. En ‘ag nee, skaamte’ prewel. As ma dan sê miskien moet ons liewer ʼn ander video kyk, dan skop Ouma vas. “Nee, nee, nee, netnou mis ek iets.”
Uit respekte kon ʼn mens nie ʼn argument aanknoop nie, want die logika agter dié versoek was verbysterend.
Ek verlang verskriklik na my ouma. Ten minste het ek ʼn ordentlike porsie hardegatgyt geërf.
